زلزلهای به بزرگی ۷.۳ ریشتر شامگاه یکشنبه ۲۱ آبان ماه جاری استان کرمانشاه را لرزاند. شدت این زمین لرزه به حدی بود که در اغلب استانهای کشور و کشورهای همجوار احساس شد.
محل وقوع استان کرمانشاه - حوالی ازگله - بوده است. این زمین لرزه در ساعت ۲۱ و ۴۸ دقیقه و در عمق ۱۱ کیلومتری زمین روی داده است. کارشناسان علم زلزله شناسی اعلام کرده اند به احتمال زیاد تا ۳ ماه آینده این منطقه شاهد پس لرزههای زیادی خواهد بود به طوری که تاکنون چندین پس لرزه بیش از ۴.۵ ریشتری در این منطقه رخ داده است.
متاسفانه باید گفت بر اساس آمار اعلام شده واحدهای تخریبی در شهرستانهای غرب کشور بر اثر زلزله بسیار زیاد است. در این زلزله برخی روستاها صددرصد تخریب شدهاند. همچنین ۱۲ هزارواحد مسکونی شهری و روستایی صددرصد تخریب شده و ۱۵ هزار واحد هم نیازمند تعمیر است.
زلزله کرمانشاه نشان دهنده عدم استحکام و مقاوم بودن ساختمان ها و واحدهای مسکونی می باشد. از سوی دیگر زلزله اخیر و موارد مطرح شده درخصوص پایین بودن ضریب ایمنی ساختمانهای کشور موجب شد تا این موضوع به صورت جدی مورد توجه افکار عمومی قرار گیرد.
بر اساس آماری که رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان تهران ارائه داده حدود ۹۰ درصد از ساختمانهای استان تهران نیز توسط افراد فاقد صلاحیت ساخته میشود که آن را به عبور آسان از مساله کیفیت از سوی مسوولان ذیربط نسبت میدهد. لذا به نظر می رسد فارغ از مسائل سیاسی و جناحی لازم است تا تدابیر جدی تری در این باره اندیشیده شود. این در حالی است که خرابی ساختمان ها درباره بیمارستان اسلام آباد که چند ماه از افتتاح آن نیز نمی گذرد رخ داد. حرف و حدیث ها درباره میزان تخریب ساختمان های مسکن مهر نیز بسیار زیاد می باشد.
صادق عزیزی دادستان عمومی و انقلاب شهرستان آسلام آباد غرب با اشاره به خبر بازداشت پیمانکار بیمارستان تازه تاسیس این شهرستان در تشریح جزئیات این خبر گفت: پس از وقوع زمین لرزه اخیری که در استان کرمانشاه به وقوع پیوست متاسفانه تعدادی زیادی از هم استانیهای ما فوت کرده و بسیاری نیز دچار صدمات بدنی یا خسارات مالی شدند.
وی گفت: جای تعجب همگان براین بود که ساختمان بیمارستان تازه تاسیس این شهرستان که کمتر از یکسال از افتتاح آن میگذرد و بیمارستان معین برای مناطق زلزله زده محسوب میشد به نحوی دچار خسارت گردید که امکان خدمت رسانی درمانی به بیماران و مصدومان اعزامی ازشهرستانهای سرپل ذهاب، دالاهو، گیلان غرب و قصر شیرین برای کادر درمانی به درستی میسر نگردید و ناگزیر تختهای بیمارستان به داخل حیاط منتقل و بیماران بستری شده نیز از بیمارستان خارج شدند که این امر علاوه بر این که خدمت رسانی کادر درمانی را با مشکلات زیادی مواجه کرد، باعث تشدید صدمات مصدومین اعزامی از شهرهای زلزله زده شد.
بازدید کمیسیون عمران از مناطق زلزله زده
در این راستا حمید بنایی، نماینده مردم گناباد در مجلس با اشاره به زلزله غرب کشور و ورود کمیسیون عمران به این موضوع اظهار کرد: تیم های کارشناسی از طرف کمیسیون عمران به مناطق زلزله زده اعزام شده اند که بزودی گزارش این بازدید تهیه و در صحن علنی مجلس قرائت خواهد شد.
نماینده گناباد افزود: دو هفته دیگر اعضای کمیسیون عمران مجدد از مناطق زلزله زده جهت بررسی وضعیت امدادرسانی و عملکرد دستگاه ها بازدید خواهند کرد.
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در خصوص مسکن های مهر که در برخی رسانه ها به آن انتقاد شده بود ابراز کرد: بررسی های اولیه ما نشان می دهد شاکله و سازه اصلی این مسکن ها آسیب ندیده و فقط در و دیوار ها مشکل داشته ایم که معمولا در این نوع سازه ها طبیعی است ولی می توانستند با استفاده از مهارهایی این مشکل را نیز مرتفع کنند.
بنایی با اشاره به دستور مقام های قضایی درخصوص بازداشت پیمانکار بیمارستان هایی که حدود ۶ ماه گذشته افتتاح شده و امروز قابل استفاده نیست نیز افزود: برای ما قابل قبول نیست که پیمانکار و یا دستگاهی از بیت المال استفاده کند ولی رعایت اصول اولیه انجام نشود که کمیسیون عمران در بازدید از مناطق زلزله زده به این موضوع نگاه ویژه ای خواهد داشت.
مسکنهای مهر بیمهنامه کیفیت ساخت نداشتند
گفته میشود در حادثه زلزله استانهای غربی ایران بیشترین تخریبها مربوط به ساختمانهای مسکن مهر بوده است .
حسن قربانخانی، رئیس سازمان نظام مهندسی ایران گفت «سازمان نظام مهندسی هیچ نظارتی در ساخت واحدهای مسکن مهر نداشته و هیچ مهندس ناظری هم از سوی این سازمان برای واحدهای مسکن مهر معرفی نشدهاند».» به گفته او، «برای ساخت مسکن مهر از سازمان نظام مهندسی درخواست مجری و مهندس ناظر نشد.»
صابر پیربرناش، مدیر روابط عمومی سازمان نظام مهندسی تهران هم گفت: «متولیان این طرح اعلام کردند که برای کاهش هزینه و افزایش سرعت ساخت نیازی به نظارت سازمان نظام مهندسی... نیست، در حالی که ساخت تمام ساختمانهای شهری باید از طریق شهرداری و سازمان نظام مهندسی انجام شود.»
همچنین گزارشها حاکی از این است که این ساختمانها هیچ گونه بیمه مهندسی از جمله بیمهنامه کیفیت ساخت نداشتند.
علی رضایی - مدیر بیمههای آتش سوزی بیمه ایران - در پاسخ به این که آیا ساختمانهای مسکن مهر بیمهنامهای داشتند، اظهار کرد: برای ساختوسازها بیمهنامهای به نام بیمه کیفیت ساخت وجود دارد و از دیدگاه شخصی من همه پیمانکارها باید اجبار داشته باشند تا این بیمهنامه را تهیه کنند.
وی ادامه داد: در تمام دنیا وقتی میخواهند خانهای بخرند یا بفروشند اولین مدرک مورد نیاز این است که آن ساختمان بیمهنامه دارد یا خیر. به نظر من در ساخت و سازها در ایران نیز این بیمهنامه باید اجباری شود.
مدیر بیمههای آتش سوزی بیمه ایران افزود: اگر ساختمانی بیمهنامه تضمین کیفیت ساختمان داشته باشد کارشناس بیمه باید بر ساخت و ساز نظارت کنند و مطمئن شود که این ساختمان تا ۱۰ سال در مقابل تمام حوادث مقاوم است، چرا که سازنده باید ۱۰ سال تضمین کیفیت ساختمان را بدهد.
رضایی تشریح کرد: در مسکنهای مهر ستونهایی که باید بتنی میبودند داخلش آجرهای سفالی ریختهاند و حتی میلگرد هم ندارند و این موضوع علت اصلی تخریب این ساختمانهاست. در واقع باید بگویم علت اصلی این تخریبها عدم نظارت بر ساخت و ساز است، وگرنه زلزله حادثه طبیعی است که در همه دنیا اتفاق میافتد ولی ما چون نظارت دقیقی بر ساخت و سازهایمان نداریم زلزله را بلا مینامیم.